Osawore!

Het schijnt dat het klokje nergens tikt zoals het thuis tikt, maar ook hier tikken de seconden, minuten en uren weg. Ik ben hier nu ruim 5 weken en de tijd gaat snel. Ik vermaak mij goed bij mijn familie, ik woon sowieso op de gezelligste dala (homestead) van heel Kenia! Ik heb ondertussen ook een Luo naam aangenomen, ik ga tegenwoordig door het leven als Luwieke Anyango Kiaka :-). Anyango betekent dat ik in de ochtend tussen 9 en 12 geboren ben en Kiaka is de familienaam van baba, dit betekent ‘krachtig’. De meeste namen hier zijn vrij simpel en zijn een indicatie van het tijdstip van geboorte, vele namen zijn dus hetzelfde...

Afrika heeft een aantal voordelen, maar ook nadelen. Lopen op blote voeten en eten met je handen zijn grote voordelen, maar het primitieve huishouden, ‘douchen’, de vaat en vuile was doen in het meer zijn wel dingen die snel vervelen. Vandaag ben ik weer even in de stad in Kisumu, vanochtend heb ik weer beseft hoe ontzettend fijn een warme douche is. Een stuk meer ontspannen dan douchen met een bak koud water. De tijdsbepaling is hier ook anders ingedeeld, de telling begint in het uur dat het licht wordt. 6 uur in de ochtend is hier dus 12 uur en om 7 uur is het hier 1 uur. De dag begint dus op het uur dat de zon opkomt. Er zijn ook een aantal dingen die Afrikanen maar niet kunnen begrijpen, zoals dat wij mais niet zelf eten als ugali, maar dat we de mais aan de koeien geven! En ze vinden het onbegrijpelijk dat je een vrouw ‘gratis’ kan krijgen en helemaal geen bruidsschat hoeft te betalen. Hier betaalt de man ongeveer 2 koeien en 2 geiten en geld aan de ouders van de vrouw om haar te ‘kopen’.

Maar Kenia is een erg mooi land en de mensen hier zijn erg gastvrij en vriendelijk. Ik ga elke dag langs de boeren om interviews toe doen en af en toe help ik ze ook een handje met de jembe. Vaak krijg ik ook te eten bij de boeren, ik krijg lekkere thee met njojo (mais met bonen) of chapati (soort pannenkoek, maar dan anders). Vorige week kwam ik aan bij een groepje boeren die een stuk wild vlees aan het bereiden waren, het bleek een stekelvarken (chiew) te zijn. Ze hadden dit dier vannacht gedood, vervolgens geslacht en daarna gekookt en geroosterd. Ik moet zeggen dat het dier er niet perse lekker uitziet, maar volgens de boeren is het delicious en is dit hun kerstmaaltijd. Ik mag ook een stuk proeven en het is inderdaad erg lekker vlees tot mijn verbazing! Ik krijg ook een lekker stuk mee naar huis. Mams, paps en zusters zijn erg verbaasd als ik thuis aankom met een lekker stuk chiew :-)

De Luo-cultuur zit ietsje anders in elkaar dan wat ik in Nederland gewend ben, zo is polygamie hier heel normaal. Het is een teken van rijkdom als je veel vrouwen en veel kinderen hebt, hoe meer vrouwen hoe beter eigenlijk. Als ik op visite ga bij 2 dames van de kerk en familie van ons, ontdek ik dat ook zij 1 man ‘delen’. Ze schijnen er erg content mee te zijn en vinden het maar gek dat ik dit niet kan begrijpen, hier is het heel normaal. Als vrouw heb je ook vrij weinig keus als je man met een tweede vrouw aankomt, wegrennen gaat niet, want de dala van de man is nu je thuis, je kan niet terug naar de dala waar je bent opgegroeid. Dus ja, wat ga je dan doen als je man met een tweede vrouw thuiskomt, de vrouwen hier accepteren het en het is onderdeel van de cultuur.

Ook vinden de Luo’s hier het maar raar dat ik dus hier woon op een dala zonder getrouwd te zijn. Als ik vertel dat ik op de dala van Kiaka Omenye woon vragen ze me wie mijn man is. Als ik vertel dat ik niet getrouwd ben zijn ze erg verbaasd en meestal wordt mij direct een aantal mannen aangeboden om mee te trouwen. De buurvrouw heeft me al haar zoon aangeboden en vele vrouwen met haar, ook de mannen zijn naarstig op zoek en ze bieden prachtige koeien voor mijn vader, maar ik bedank vriendelijk.

Ondertussen leer ik ook steeds meer Dholuo, kan ik mijn weg al goed vinden in de omgeving en leer ik ook koken volgens de Luo manier. Mijn mama hier heeft me geleerd om zelf kwon te maken en ik kan nu geheel zelfstandig koken op de kendo. Regelmatig neem ik lekkere groenten mee van de boeren en haal ik wat vis bij het meer, vooral de nileporch (mbota) is hier erg lekker. De Luo’s zijn van oudsher vissers en nog steeds wordt er erg veel gevist in het Victoriameer. Vis wordt hier dus veel gegeten, wat ik totaal niet erg vind! Afgelopen week heb ik de vissers geholpen met het binnenhalen van het visnet, met 10 man sterk wordt het net gestaag binnengehaald aan land, dit kan wel enkele uren duren en is zwaar werk, lekker zweten dus onder de hete Keniaanse zon.

Doordat het op de dala ontbreekt aan elektriciteit, is het leven erg anders dan in Nederland. Als het hier donker kan je vrij weinig meer doen. Ze hebben hier wel licht op batterijen of zonne-energie, maar dit is vrij beperkt. ’s Avonds is het dus vrij stil, na het eten drinken we thee en praat ik na met mams en de zussen en we gaan op tijd naar bed. De zussen gaan elke ochtend tussen 5 en 6 naar het meer om vis te halen en om te wassen. Ik sta om 6 uur op wanneer het licht wordt, mams is dan ook wakker en gaat dan de koeien melken, 3 dames zijn momenteel een klein beetje productief. Ik besteed de ochtenduren vaak om te schrijven in mijn ‘dagboek’, hierna ga ik ontbijten en dan ga ik rond 8 uur op stap naar de boeren om interviews te doen. Ik ga vaak lopend of op de fiets, al is fietsen hier geen pretje op de onverharde wegen. De ochtend besteed ik om interviews te doen en rond lunchtijd kom ik weer thuis om te eten, in de middag/avond ga ik de interviews uitwerken en help ik mama op de dala.

Vooral ’s avonds zijn de muggen hier erg actief, ik ben al behoorlijk vaak gestoken en het mag een klein wondertje heten dat ik geen malaria heb, al bezit ik wellicht een slapende variant die nu lekker in mijn lever ligt te pitten, the time will tell. Sowieso heb ik hier geen last van rare ziektes, zelfs heb ik geen diarree gehad. Ik krijg hier goed te eten en de kwon is behoorlijk energierijk en vullend. Mams zorgt er wel voor dat ik goed te eten krijg, als ik Afrika verlaat ben ik ‘fat and black’ ;)

Kenia is een ontzettend christelijk land met een hoge dichtheid aan kerken, ze kunnen niet begrijpen dat je ook niet in een God kan geloven. Overal wordt er gebeden, in de bus voor vertrek, bij een meeting, bij alles wat er gedaan wordt moet er eerst iemand bidden. Mensen op straat vragen je ‘do you pray’, voor mij een wat ongebruikelijke vraag van een wildvreemde, maar hier blijkbaar normaal.

Ook ben ik een dag op stap geweest met de MP, de Member of Parliament, hij is de politieke vertegenwoordiger van het district waar ik woon. De MP steunt diverse projecten die gefinancierd worden door het CDF, het Community Development Fund. Deze dag gaat de MP langs de projecten om ze te openen, lintjes te knippen en om veel en vaak te eten en te speechen. Ook ik mag deze dag mee, ik heb dit gevraagd aan de chief omdat er ook een irrigatieproject wordt geopend en ik ben welkom! Het is een hele happening met een groot gevolg, we rijden in dikke auto’s van het ene naar het andere project en ik was mij totaal niet bewust dat dit een soort werkbezoek is, de MP opent vele projecten en de vrouwen dansen en zingen om hem te verwelkomen. Het is bijzonder om dit als studentje toch maar even mee te maken en ik maak dan ook maar dankbaar gebruik van mijn mzungu-zijn in deze situatie. Als dank voor zijn bezoek krijgt de MP een paar schapen en hij deelt veel geld uit aan de mensen op straat en anderen die meedoen aan de festiviteiten. Ik vind dit maar raar, maar volgens iemand die ook mee is is dit heel normaal, er heerst in Kenya een ‘dependency culture’. Ook mams vindt de MP een toffe peer, want hij heeft haar 100 shilling (1 euro) gegeven, dat is nog eens een goede MP. Ik vind dit maar niks dat hij bakken met geld binnen haalt met corruptie en dan een beetje stemmen koopt voor een prikkie bij de bevolking. Dat hij veel geld verdient is volgens hun dan weer prima, want hij heeft een ‘big job’. Tja, ik ga hier maar niet op in, want ik kan het hun niet goed uitleggen. Het is hier een andere wereld en een hele interessante, alleen er zijn dingen die ik maar moeilijk kan accepteren.

Koro, het lijkt me goed om het hier bij te laten, het is weer een lang verhaal geworden. Volgende keer weer een nieuw verhaal!

Wanere bang’e!

Anyango