The Kagwa experience part 4

Thuis

Het Afrikaanse leven went steeds meer, maar toch beleef ik elke dag weer wat anders en leer ik elke dag meer van de mensen en de cultuur hier. Een paar weken terug horen we in de avond opeens tromgeroffel vanuit meerdere richtingen. Ik vraag aan mams wat er aan de hand is en het blijkt een soort voorouderritueel te zijn. De mensen slaan met stokken op emmers om de geesten van de voorouders te verjagen. De geesten leven in een wereld van stilte, je kan ze niet zien, ze hebben nu de vorm van wind aangenomen en ze houden niet van lawaai. De mensen geloven dat de voorouders ze verstoren in hun slaap en daarom willen ze de geesten verjagen. Het getrommel kan uren verderop beginnen en iedereen die het hoort gaat zelf ook trommelen, totdat ze zijn aangekomen bij het meer. Dan gaan de geesten het meer op en zijn ze ver genoeg verdreven. Ik vraag me af hoezeer de mensen hier echt in geloven, of dat het gewoon leuk is om mee te doen met de traditie, mams vertelt me in ieder geval dat het onzin is en dat het meer een soort oud bijgeloof is. Ze houden er hier bijzondere tradities op na.

Ook hebben we op de dala maka (charcoal) gemaakt, dit gebruiken de mensen om te koken op de ‘jiko’, een soort kleine barbecue. De kolen worden gemaakt door brandhout onvolledig te verbranden, normaal koken ze met brandhout, maar omdat er in december vele bezoekers komen zijn er meerdere ‘gaspitjes’ nodig. We koken hier op een kendo met brandhout, mama heeft 2 kendo’s in de ‘keuken’, een 4-pits gasstel hebben ze hier niet. Het is wel een hele klus om maka te maken, eerst moet er veel brandhout worden gekapt, dan wordt het hout in een cirkel gelegd met de punt naar het midden. Dan wordt het hout van klein naar groot opgestapeld en hierna wordt het bedekt met takken, gras, onkruid en bovenop grond. Er wordt voor gezorgd dat er geen lucht kan ontsnappen en de onvolledige verbranding optreedt. Het brandproces duurt 3 dagen en de voorbereiding nog langer, hierna is de maka klaar en heb je veel kolen die je kan gebruiken om te koken. Er goed voor de natuur is dit proces niet, er komt volgens mij namelijk veel koolstofdioxide vrij door de onvolledige verbranding.

Ook is grote broer Miltone op bezoek geweest bij papa en mams op de dala, dit was een leuke verrassing. Hij had niks gezegd, dus ik wist eerst helemaal niet dat hij mijn broer was... Ik had alleen maar met hem gesproken over de telefoon, leuk om hem in het echt te ontmoeten. Hij is helemaal uit Mombasa gekomen en blijft een paar dagen op visite. Hij heeft een redelijk goede baan en hij onderhoudt zijn ouders, hij heeft matrassen meegenomen, cement, geld en meer. Het is in de Luo-cultuur een must dat de kinderen later hun ouders onderhouden.

Deze week hebben we op de dala een slaap geslacht, een schaap was doodgegaan om onbekende redenen dus diezelfde dag is het beestje geslacht. Gewoon lekker met een huis-tuin-en-keuken mes op een zeiltje achter het huis. De buurjongens nemen het slachten op zich, maar ook voor hen is dit de eerste keer dat ze zelf een schaap slachten en mama is naar de markt. Daarom is het een beetje uitproberen, maar het gaat allemaal prima. Eerst wordt het schaap gefileerd, daarna doormidden gesneden om de ingewanden eruit te halen en hierna wordt het in stukken gesneden. Mama is ondertussen terug en zij weet wel raad met het vlees, ook de darmen en de maag worden geleegd en schoongemaakt, dit schijnt lekker te zijn, mmhmm, ik weet het er niet van... Het vlees wordt in mooie stukken gesneden door mama en wordt 3 dagen lang met veel zout gedroogd op het dak, nu kan het lang bewaard worden. Als je geen koelkast hebt moet je andere manieren vinden! We hebben ook een stukje vers vlees gegeten diezelfde dag en het smaakte me erg lekker!

Op reis door Afrika

Deze keer ook verhalen uit West-Afrika, ik ben namelijk zo’n 2,5 week op reis geweest naar Gambia waar ik een week met een Nederlandse club van 2gether 2africa ben opgetrokken. De reis ernaartoe was een hele onderneming, eerst vanuit Kenya met de bus naar Oeganda, vanuit Entebbe vliegen naar Dakar en vanuit Dakar met de bus naar Banjul, Gambia. Beide busritten duurden zo’n 8-10 uur en ook met vliegen was ik een dag onderweg, waarom makkelijk doen als het ook moeilijk kan... ;) Het was dan wel niet de meest makkelijke route, maar zo beleef je wel weer heel wat avonturen!

In Oeganda ben ik eerst een dagje in Entebbe gebleven, dit is de mooiste Afrikaanse stad die ik tot nu toe heb gezien. De straten zijn mooi verzorgd, de wegen zijn over het algemeen goed, er zijn vuilnisbakken langs de weg en ze hebben zelfs een soort park. Allemaal dingen die in de steden hier zeker niet vanzelfsprekend zijn, Nairobi en Kisumu bijvoorbeeld zijn m.i. lelijk, vies en veels te druk.

Ik vlieg midden in de nacht vanuit Entebbe via Addis Ababa naar Dakar. In het vliegtuig raak ik in gesprek met enkele Senegalezen en zij leren me alvast wat Wolof, dit is de taal van de Wolof stam waarvan velen wonen in Dakar en in Gambia. In Dakar blijf ik een weekend voor ik op zondag vertrek naar Banjul. Het eiland Dakar is zeer groot en vooral ook een groot doolhof, gelukkig heb ik een ‘lokale gids’ geregeld voor een dag die me meeneemt naar de mooie plekjes in de stad. Zoals de grootste markt van West-Afrika, de groentemarkt waar we lekker lokaal eten, rijst met kip in domoda (soort pindasaus), een hele grote moskee waar ik niet naar binnen mag en ook lopen we langs het strand waar de vele vissers aanmeren met hun boten. Leuke tocht, maar de stad en de mensen spreken me toch niet echt aan, mede door de taalbarriere, mijn Frans is namelijk zeer matig, maar ook vind ik de mensen in Senegal en Gambia wat meer opdringerig en wat directer/brutaler/groffer wat ik niet perse prettig vind. In Kenia vind ik de mensen wel wat vriendelijker en beleefder in dit opzicht. Maar dit kan ook liggen aan het feit dat ik nu een toerist ben en me niet begeef op het platteland met de locals.

Na even in Dakar te zijn vertrek ik naar Banjul, Gambia, opnieuw een lange rit en lang wachten. In Afrika vertrekt je busje pas als deze vol zit, dit keer heb ik hier 2 uur op moeten wachten en dan moet je nog beginnen aan de reis. Onderweg moeten we ook nog met de ferry, ook dit is lang wachten omdat dit volgens hetzelfde principe gaat, hierdoor zijn we erg laat en het is maar de vraag of we de ferry naar Banjul nog halen. Nadat ze bij de grensovergang 5x mijn hele paspoort over hebben geschreven kunnen we verder met de taxi naar de ferry, enkele mensen uit de matatu zijn mij behulpzaam en uiteindelijk komen we gelukkig op tijd aan voor de laatste ferry naar Banjul, waar we om 10 uur ’s avonds nog eens aankomen. Reizen op zijn Afrikaans is op zich best leuk, maar het blijft spannend waar en wanneer je precies aankomt, het is een avontuur op zichzelf!

In Gambia ga ik een week op stap met 2gether 2africa, een organisatie die scholen in Gambia ondersteunt en schoolgeld betaalt voor de kinderen. 3 goede vriendinnen gaan ook mee en dat is ook een grote reden waarom ik heb besloten om ook naar Gambia te gaan. Het is heerlijk om weer lekker bij te kletsen in het Nederlands en lekker te ouwehoeren. Maar de liefde gaat bij mij vooral door de maag, daarom ben ik zo blij dat ze voor mij ‘Luwieke’ in chocoladeletters hebben meegebracht, inclusief pepernoten, bastogne koeken, drop en kaas, heerlijk!! Lekker genieten dus in Gambia ;)

In Gambia bezoeken we vooral veel scholen met de kinderen en bezoeken we ook de sponsorkinderen thuis. Er is veel armoede in Gambia en vooral in de steden leven de mensen in zeer kleine ‘studentenkamers’ wat een huis blijkt te zijn voor een gezin met minstens 5 kinderen. Bijzonder om de scholen en kinderen te bezoeken en mooi om te zien dat hier goed werk wordt verricht om deze mensen te helpen. Met de bus van de stichting verplaatsen we ons als tubabs (blanken) van A naar B, met 12 blanken in een blik trekken we veel bekijks. Naast het project vieren we ook vakantie, we bezoeken een krokodillen-zwembad en mogen de beestje ook aaien en gaan ook naar een mangrove. Ons hotel zit aan het strand, dus we maken ook een lekkere strandwandeling en genieten ook van vermaak in het hotel-zwembad in de vorm van ping-pong in the pool en waterpolo, erg vermakelijk! Ook genieten we van de Afrikaanse dans en de djembe-ritmes, dit traditionele dansen is pure topsport, het gaat ontzettend snel en de dansers zijn erg atletisch, mooi om te zien.

Daarnaast gaan we nog naar een Bruiloft van Emanuel en Amie, Emanuel is onze gids en begeleider in 1, hij regelt alles en is een hele aardige kerel. Zaterdag gaat hij trouwen en wij mogen ook komen, hiervoor hebben we allemaal een mooie Afrikaanse jurk laten maken en zo gaan we met de groep blanken naar de bruiloft. Dit is erg mooi om mee te maken, vooral om het dansen van de Afrikanen, dit doen ze met zoveel ritmegevoel en soepelheid in de heupen. Wij Nederlanders steken schril af bij dit danstalent, ook kleine kindertjes van 4 jaar oud dansen ons er met gemak uit, maar wij blijven lekker doorgaan en doen ook gewoon ons best.

Wat me wel is opgevallen is dat Gambia en Senegal heel anders zijn dan Kenia, het is wel allemaal typisch Afrikaans, maar er zijn ook veel verschillen. De mensen zijn wel donker, maar zien er toch anders uit in hun gezicht, de sfeer is anders, de gewoonten, het eten, de omgeving en meer. Het is weer een hele andere ervaring wat heel interessant is om te ontdekken. In Senegal en Gambia zie ik bijvoorbeeld paarden, zijn er vele moslims, doen de steden en gebouwen meer Arabisch/Mediterraans aan, ze drinken hier sterke thee met heel veel suiker in een heel klein glaasje, ze eten stokbrood als ontbijt en ze eten geen ugali, maar rijst op grote schalen en dan met zoveel mogelijk mensen van 1 schaal eten. Het is ook hier weer een andere wereld in vergelijking met Kenia.

Weer thuis

Na mijn reis ben ik ook blij om weer terug te zijn op de dala, ik heb mijn familie in Kagwa gemist en vind het leuk om weer thuis te komen. Ik heb niet verteld wanneer ik zou komen, als verrassing kom ik aangelopen in mijn Afrikaanse jurk. Mams en de familie vinden het prachtig en ik word met open armen ontvangen. Erg leuk dat ik ze weer kan zien en ook leuk dat zij ook blij zijn om mij weer te zien! Het voelt goed om weer thuis te zijn.

Ondertussen zijn er ook dingen veranderd op de dala, een neef is bij ons te logeren, de wc is gemaakt met beton, een nieuwe ‘douche’ is gemaakt, een wasrek is in de maak en er is een nieuw schaapje geboren! Goede ontwikkelingen! Het nieuwe schaapje heb ik Sjakie genoemd, de jonge tweeling-geitjes heten Peppie en Kokkie en het andere jonge geitje heet Bassie. Dit zijn mijn vriendjes.

Mama heeft in de tussentijd helaas wat verloren, haar tand is eruit, want die was ziek. De dokter heeft deze tand er dus maar uitgetrokken. 3 dagen heeft ze geen vast voedsel gegeten, omdat ze zo’n pijn had, waarschijnlijk had ze een wortelkanaalbehandeling moeten hebben, maarja dat kennen ze hier schijnbaar niet. En deze behandeling zou uberhaupt veuls te duur zijn, dus tja, dan maar op z’n Afrikaans gewoon de hele tand eruit trekken.

Ik brei maar weer een eind aan dit zeer lange verhaal! Ik blijf veel beleven en heb dus ook steeds weer nieuwe verhalen. Binnenkort zullen een broer en zus langskomen in Kenia, dan gaan we lekker even samen reizen en ook komt mijn Nederlandse mama in Januari op bezoek! Erg leuk dat ze mij komen opzoeken en ik zie uit naar de komende anderhalve maand!

Wanere bang'e